၀ရင္ မေကာင္းဘူး ဆိုတာ လူတိုင္း သိၾကပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဘာေတြမေကာင္းတာလဲ၊ ဘာေရာဂါေတြ ၀င္လာနိုင္သလဲ ဆိုတာကို တိတိက်က် သိၾကေစဖို႔ ၀ျခင္းရဲ႕ အက်ိဳးဆက္ ေရာဂါမ်ားကို ေဖာ္ျပေပးလိုက္ပါတယ္။၀တယ္ဆိုတာ ခႏၶာကိုယ္မွာ အဆီတစ္သွ်ဴး ထုထည္ပမာဏ ပိုလွ်ံေနတဲ့ အေျခအေနလို႔ သတ္မွတ္ပါတယ္။ ခႏၶာကိုယ္မွာ ရွိသင့္တဲ့ အဆီထက္ ပိုလွ်ံေနလားဆိုတာ သိနိုင္တဲ့ နည္းေတြထဲက အက်ယ္ျပန္႔ဆံုး သံုးၾကတဲ့ နည္းကေတာ့ ေဆာင္းပါးတစ္ပုဒ္မွာ ေဖာ္ျပခဲ့တဲ့ Body Mass Index (BMI) ျဖစ္ပါတယ္။ ကိုယ္အေလးခ်ိန္နဲ႔ အရပ္နဲ႔ အခ်ိဳးခ်တဲ့ နည္းျဖစ္ပါတယ္။ အလြယ္တကူ တိုင္းၾကည့္နိုင္ေအာင္ ဇယားေလး ေဖာ္ျပေပးထားပါတယ္။
ဒီေနရာေလး မွာသြားျပီးသင့္ရဲ႔ကိုယ္အေလးခ်ိန္နဲ႔က်န္းမာေရးဟာဘယ္လိုျဖစ္ေနလဲဆိုတာသြားေရာက္
ၾကည္႔ရႈ႕လိုက္ပါ..........။
အၾကမ္းဖ်ဥ္းအားျဖင့္ BMI 30 ေက်ာ္သူမ်ားဟာ အ၀လြန္သူမ်ား ျဖစ္ျပီး ေအာက္ပါ ေနာက္ဆက္တြဲ ဆိုးက်ိဳးေတြထဲက တစ္ခုမက ခံစားရနိုင္တယ္လို႔ ကမၻာ့က်န္းမာေရး အဖြဲ႔ (WHO) က ထုတ္ေဖာ္ ေၾကျငာထားပါတယ္။
ၾကည္႔ရႈ႕လိုက္ပါ..........။
အၾကမ္းဖ်ဥ္းအားျဖင့္ BMI 30 ေက်ာ္သူမ်ားဟာ အ၀လြန္သူမ်ား ျဖစ္ျပီး ေအာက္ပါ ေနာက္ဆက္တြဲ ဆိုးက်ိဳးေတြထဲက တစ္ခုမက ခံစားရနိုင္တယ္လို႔ ကမၻာ့က်န္းမာေရး အဖြဲ႔ (WHO) က ထုတ္ေဖာ္ ေၾကျငာထားပါတယ္။
(၁)အင္ဆူလင္ေဟာ္မုန္း မတိုးေတာ့ျခင္းႏွင့္ ဆီးခ်ိဳေရာဂါ
အ၀လြန္သူေတြဟာ သၾကားဓာတ္ ထိန္းသိမ္းေပးတဲ့ အင္ဆူလင္ေဟာ္မုန္းပိုင္းဆိုင္ရာမွာ ျပႆနာေတြ ရွိလာပါတယ္။ ထြက္တဲ့ အင္ဆူလင္ေဟာ္မုန္းက ေမာ္လီက်ဴးတည္ေဆာက္ပံု မမွန္ေတာ့လို႔၊ ဒါမွမဟုတ္ ထြက္တဲ့ပမာဏ နည္းသြားလို႔၊ လံုး၀ကိုမထြက္ေတာ့လို႔၊ ထြက္ေတာ့လဲ ဆဲလ္ေတြရဲ႕ အင္ဆူလင္ အာရံုခံ (Receptors) ေတြက အင္ဆူလင္ကို sensitize မျဖစ္ေတာ့လို႔ (မသိေတာ့လို႔) ဆီးခ်ိဳေရာဂါ ျဖစ္လာပါတယ္။ ၀ေလေလ ပိုနီးစပ္ေလပါပဲ။ တျခားေနရာေတြက အဆီေတြထက္ ဗိုက္က အဆီေတြက ပိုမိုဆက္စပ္မွဳ ရွိတယ္လို႔ သိရပါတယ္။
(၂)မ်ိဳးဆက္ပြားက်န္းမာေရး ျပႆနာ
အရမ္းအ၀လြန္တဲ့ အမ်ိဳးသားေတြမွာ လိင္ပိုင္းဆိုင္ရာ နိမ့္က်လာျခင္း (Hypogonadsim) ခံစားလာရတတ္ပါတယ္။ ရင္သားေတြလဲ မိန္းမေတြလို ၾကီးလာတတ္ပါတယ္။အမ်ိဳးသမီးေတြမွာက်ေတာ့ ရာသီစက္၀န္းဆိုင္ရာ ျပႆနာမ်ိဳးစံု နဲ႔ ကေလးအရခက္ျခင္း ေတြျဖစ္နိုင္ပါတယ္။
(၂)ႏွလံုးႏွင့္ ေသြးေၾကာဆိုင္ရာ ျပႆနာ
အ၀လြန္သူေတြမွာ ေသြးတိုးေရာဂါဟာ ေသခ်ာေပါက္နီးပါး ျဖစ္ပါတယ္။ ေသြးတိုးေၾကာင့္ ၾကာရင္ ေလလဲ ျဖတ္နိုင္ပါတယ္။ ေသြးတြင္းအဆီျမင့္မားလာျခင္း နဲ႔ အဲဒီအဆီေတြေၾကာင့္ ေသြးေၾကာနံရံေတြ မာေခါက္အဆီပိတ္ျခင္း ျဖစ္လာျပီး လူတိုင္းေၾကာက္တဲ့ အမ်ိဳးသားေတြမွာ ပိုျဖစ္ေလ့ရွိတဲ့ ႏွလံုးေသြးေၾကာပိတ္ေရာဂါ (Ischaemic Heart Disease) ျဖစ္လာနိုင္ပါတယ္။
(၃)ေသြးႏွင့္ဆိုင္ေသာ ျပႆနာမ်ား
ေသြးခဲျခင္းကို အားေပးတဲ့ ဓာတုပစၥည္းမ်ား (Factor VII and X) ကို ေသြးထဲမွာ ပံုမွန္ထက္ မ်ားျပားလာေစပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အလိုလိုေနရင္း ကိုယ္တြင္းေသြးခဲပိတ္ျခင္း ေတြ ျဖစ္လာနိုင္ျပီး အထက္မွာ ေဖာ္ျပခဲ့တဲ့ ႏွလံုးေသြးေၾကာပိတ္ေရာဂါနဲ႔သာ တြဲျဖစ္လိုက္ရင္ေတာ့ ႏွလံုးၾကြက္သားေတြ ေအာက္စီဂ်င္မရလို႔ ပုပ္ေဆြးသြားျခင္း (Myocardial Infarct) ထိေအာင္ျဖစ္ျပီး အသက္ဆံုးနိုင္ပါတယ္။
(၄)အစာအိမ္အူလမ္းေၾကာင္းႏွင့္ အသည္းဆိုင္ရာ ျပႆနာမ်ား
သည္းေျခအိတ္ ေက်ာက္တည္ျခင္းဟာ အ၀လြန္သူေတြမွာ အေတြ႔ရဆံုး ေရာဂါတစ္ခု ျဖစ္ပါတယ္။ BMI မ်ားေလေလ ျဖစ္ဖို့အခြင့္အလမ္းလဲ မ်ားေလေလလို႔ သိရပါတယ္။အသည္းမွာလဲ အဆီဖံုးနိုင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အဆီဖံုးအသည္းေရာင္ေရာဂါ နဲ႔ အသည္းေျခာက္ေရာဂါတို႔ ျဖစ္လာနိုင္ပါတယ္။ (အ၀လြန္ရင္ အရက္မေသာက္ပဲနဲ႔လဲ အသည္းေျခာက္နိုင္ပါတယ္)ေနာက္ျပီး ၀မ္းဗိုက္တြင္းဖိအားက ႏွစ္ရွည္လမ်ား မ်ားေနတဲ့အတြက္ အူက်ျခင္း၊ အူကြ်ံျခင္းေတြ မ်ိဳးစံုလဲ ျဖစ္နိုင္ပါတယ္။ ၀မ္းဗိုက္အဆီမ်ားေၾကာင့္ အသက္ၾကီးရင္ ဆီး၀မ္းထိန္းရခက္လာတာေတြ၊ ထြက္က်တာေတြ ျဖစ္လာတတ္ပါတယ္။အစာအိမ္ထဲက အက္ဆစ္ေတြက အေပၚဘက္ကို ျပန္ကန္တက္တတ္ တဲ့အတြက္ ရင္ေခါင္းပူတဲ့ အစာမေၾကေရာဂါလဲ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ပံုမွန္ေနေနခ်ိန္မွာလဲ ၀မ္းတြင္းျခား အကန္႔နံရံ (Diaphragm) ဟာ အ၀လြန္ရင္ အေပၚအဆုတ္ရွိရာဘက္ကို တင္းေနတတ္တဲ့အတြက္ ေမာပန္းလြယ္ေစပါတယ္။
(၅)အသက္ရွဴလမ္းေၾကာင္း ျပႆနာမ်ား
Obesity Hypoventilation Syndrome လို႔ေခၚတဲ့ အ၀လြန္ေလ၀င္နည္းေရာဂါစု ျဖစ္နိုင္ပါတယ္။ အိပ္ရင္လဲ အရမ္းေဟာက္တတ္ပါတယ္။ (ေဟာက္တတ္ျခင္းဟာ က်န္းမာေရးကို ေကာင္းေစတယ္လို႔ လာေျပာရင္ လံုး၀မယံုပါနဲ႔။ လံုး၀မဟုတ္ပါ။ ဟိုတေလာကဂ်ာနယ္တစ္ေစာင္မွာ ဖတ္လိုက္ရလို႔ ေျပာတာပါ)
ျပီးေတာ့ အဆုတ္ေသြးဖိအားမ်ားျခင္း (Pulmonary Hypertension) နဲ႔ ႏွလံုးညာဖက္အျခမ္း အလုပ္မလုပ္နိုင္ေတာ့ျခင္း (Right Ventricular Failure) ၾကာရင္ ၀င္လာနိုင္ပါတယ္။
(၆)အရိုးအဆစ္ႏွင့္ အေရျပားျပႆနာမ်ား
၀လြန္းေတာ့ အေလးခ်ိန္မ်ားလွတဲ့ ခႏၶာကိုယ္ကို သယ္ေဆာင္ထားရတဲ့ ဒူးေခါင္းလို အဆစ္မ်ိဳးေတြမွာ အရိုးပြန္းအဆစ္ေရာင္ေရာဂါ ျဖစ္လာတတ္ပါတယ္။ ေရာင္ရင္း ေရာင္ရင္း ၾကာလာေတာ့ အဆစ္က ပံုပါပ်က္တတ္ပါတယ္။အ၀လြန္ရင္ ယူရစ္အက္ဆစ္ပမာဏ ပိုမိုမ်ားေနတတ္တာ ေယဘုယ်အားျဖင့္ ေတြ႔ရတတ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေဂါက္ေရာဂါ ျဖစ္လာနိုင္ပါတယ္။အေရျပားအေနန႔လဲ ယားနာမ်ိဳးစံု သူမ်ားေတြထက္စာရင္ ပိုျဖစ္လြယ္တာ ေတြ႔ရမွာပါ။
(၇)ကင္ဆာေရာဂါမ်ား
အ၀လြန္ရင္………….
ေယာက်္ားေတြမွာ အစာေရျမိဳကင္ဆာ၊ အူမၾကီးကင္ဆာ၊ ပန္ကရိယကင္ဆာ၊ အသည္းကင္ဆာ နဲ႔ ဆီးက်ိတ္ကင္ဆာ…………။မိန္းမေတြမွာ သည္းေျခအိတ္ကင္ဆာ၊ သည္းေျချပြန္ကင္ဆာ၊ ရင္သားကင္ဆာ၊ သားအိမ္ကင္ဆာ၊ သားအိမ္ေခါင္းကင္ဆာ နဲ႔ သားဥအိမ္ကင္ဆာ………..တို႔ ျဖစ္လာနိုင္ပါတယ္။
(၈)အာရံုေၾကာဆိုင္ရာ ျပႆနာမ်ား
အဆီေတြက အာရံုေၾကာေတြထဲကို ထိုးေဖာက္ ၀င္ေရာက္တဲ့အတြက္ ေျခလက္ အေၾကာမသန္ျခင္း၊ အေၾကာေသျခင္း နဲ႔ ခဏခဏ ေခါင္းကိုက္ျခင္း တို႔ ခံစားရနိုင္ပါတယ္။
(၉)ခြဲစိတ္ျခင္းမွျပႆနာမ်ား
အ၀လြန္သူေတြဟာ ခြဲစိတ္ဖို႔ ၾကံဳလာခဲ့ရင္ ရိုးရိုးလူေတြထက္ ပိုျပီး ေမ့ေဆးသံုးရတဲ့အတြက္ ေမ့ေဆးရဲ့ ေဘးထြက္ဆိုးက်ိဳးေတြ ပိုမိုခံစားရဖို႔ ေသခ်ာသေလာက္ပါပဲ။ အ၀လြန္သူေတြဟာ ခြဲစိတ္ျပီးေနာက္ ဒဏ္ရာပိုး၀င္ျခင္း (Post-operative Infection) ျဖစ္နိုင္စြမ္းလဲ သိသိသာသာ ျမင့္မားေၾကာင္း ေတြ႔ရွိရပါတယ္။
(၁၀)ကိုယ္၀န္ေဆာင္ျခင္းဆိုင္ရာ ျပႆနာမ်ား
ျဖစ္နိုင္တာေတြကေတာ့………
ကိုယ္၀န္ေဆာင္ေသြးတိုးျခင္း
လမေစ့ဘဲ ေမြးျခင္း
ကေလးက ဆံုပိုင္းက်ေနျခင္း
ခြဲေမြးရန္၊ ညွပ္ဆြဲေမြးရန္ ပိုမို နီးစပ္ျခင္း
ေမြးလမ္းေၾကာင္း ခ်ဲ႕ထားေသာ ဒဏ္ရာမွ ပိုး၀င္လြယ္ျခင္း
အိပ္ရာေပၚေနစဥ္အတြင္း ေျခသလံုးေသြးေၾကာၾကီးမ်ား ပိတ္တတ္ျခင္း
ေမြးလာေသာ ရင္ေသြးတြင္ ခါးရိုးထဲမွ အာရံုေၾကာမၾကီး ထြက္၍ ေမြးလာတတ္ျခင္း စတာေတြ ျဖစ္ပါတယ္။
(၁၂)စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ လူမွဳေရးဆိုင္ရာ ထိခိုက္မွဳမ်ား
၀ျခင္းေၾကာင့္ အလွပ်က္ ေသာကေရာက္ရျခင္း၊ စိတ္ဖိစီးလြယ္ျခင္း၊ လိင္ပိုင္းဆိုင္ရာ စြမ္းေဆာင္ရည္ က်ဆင္းမွဳေၾကာင့္ လူမွဳေရး နစ္နာမွဳမ်ား ရွိလာျခင္း၊ အလုပ္လုပ္နိုင္စြမ္း က်ဆင္းလာ၍ ၀င္ေငြထိခိုက္နိုင္ျခင္း စတဲ့ မလိုလားအပ္တဲ့ ဆိုးက်ိဳးေတြ ခံစားရနိုင္တာ အားလံုးအသိပါပဲ။
(၁၃)အသက္တိုနိုင္ျခင္း
အထက္မွာ ေဖာ္ျပခဲ့တဲ့ အ၀လြန္ျခင္းရဲ့ မ်ားျပားလွတဲ့ ဆိုးက်ိဳးေတြေၾကာင့္ အ၀လြန္သူေတြဟာ သာမန္သက္တမ္းထက္ အနည္းငယ္ ပိုတိုတတ္တယ္ဆိုတာ စာရင္းဇယားမ်ားအရ သိရပါတယ္။
No comments:
Post a Comment